Mimari projede aşamalar işveren taleplerinin belirlenmesi ile başlar ve uygulamaya hazır projenin tamamlanması ile son bulur. Yapının doğuş hikayesinin başladığı mimari proje aşaması, hayal gücü ve teknik detayların harmanlanması ile tamamlanır. Hazırlanan proje doğrultusunda hayata geçecek olan yeni yaşam alanlarının tüm sorumluluklarının bilincinde olan mimarlık ofisleri; sağlam, işlevsel ve estetik tasarımları ile istenen şartlar için optimum çözümleri sunarlar.
Mimari Proje Nedir?
Mimari proje inşa edilecek yapının hayata geçirilmesi için gerekli tüm plan, kesit, detay ve görünüş çizimlerinin yer aldığı çalışmadır. Yapıya ait kesit planı, kullanılacak malzemeler, bağlantı detayları, dış cephe ve iç ayrıntılarının tamamı proje kapsamında yer alır.
Mimari Proje Neleri Kapsar?
Mimari projelerin kapsamı inşa edilecek binanın her detayı ile ilişkilidir. Estetik, sağlam ve işlevsel tasarımları hayata geçirmeyi hedefleyen mimarlar; projelerinde yapı ve çevre koşullarını da dikkate alarak tasarım hazırlamakla yükümlüdür. Hazırlanacak projede şu hususlara ait çizim ve detayların yer alması önemlidir:
- Yapı ve katlara ait planlar
- Kesitler
- Cephe görünüşleri
- Bağlantı detayları
- Malzeme detayları
- Yerleşim planları
- Yapılar arasındaki oranlar
- Yapı iç düzeni
Mimari Proje Tasarım Aşamaları Nelerdir?
Mimari projenin tasarım aşamaları yazımızın hemen girişinde değindiğimiz gibi, işveren ihtiyaçlarının iletilmesi ile başlar. Yapının konumlanacağı arsa ile ilgili gerekli bilgileri alan mimarlar, eskizler üzerinde çalışarak arsa boyutuna uygun yerleşim planları hazırlar. Hazırlanan yerleşim planlarının onay alması halinde çalışma derinleşirken, yapıya ait kesit ve görünüşler tamamlanarak tasarım nihai şekline ulaşır.
Hazırlanan tasarımda mimarlar, salt işveren beklentisi ve teknik gereksinimlere bağlı çalışmazlar. Projenin hayata geçeceği bölgenin sosyal ve ekonomik durumu, ulaşım ve çevre şartları önemlidir. Tasarımda yer alan detaylarda iklim ve yaşam alışkanlıkları da ön planda tutulur. Binanın kullanım amacına göre öngörülen sorunlar proje aşamasında çözümlenmeli ve uygulama safhasına eksiksiz çalışma gönderilmelidir.
Tasarım aşamasında mimarlar, statik müellifi olan inşaat mühendisleri ve tesisat proje müellifleri olan elektrik ve makine mühendisleri ile dirsek temasında çalışır. Her ne kadar estetik ve işlevsellik ön planda tutulsa da tasarımların ayakta kalabilmesi önemlidir. Mimarlar, mühendislik çözümleri ile aşılamayan sorunlarda projede tadilat yapabilme esnekliğine sahiptirler. Kendilerinden beklenenin aynı zamanda güvenli bir yapı tasarımı olduğu bilincindedirler.
Tasarım aşamalarını sıralamaya dizersek, yapılan çalışmalar Avan ve Kesin proje olarak ayrılır. Avan proje, onaya sunulan ilk projedir. Taslak olarak nitelendirilebilen ön proje onay alması ardından kesin projeye geçilir. Kesin proje ise 1/50 ve 1/100 gibi ölçeklerde çizilerek hazırlanır. Kesin proje için uygun ölçekte çizim tamamlanarak bağlantı ve görünüş detayları hazırlanarak proje aşamaları sonlandırılır.
Mimari Proje Düzenleme Esasları Nelerdir?
Mimari projelere ait düzenleme esasları inşa edilecek yapının niteliğine göre değişir. Konut gibi yaşam alanları için bağlı bulunan belediyeler tarafından belirlenen esaslara uyulurken, kamu binaları için hizmeti alacak idarenin bağlı olduğu bakanlık nezdinde esaslar belirlenmektedir. Düzenleme esasları yanında mimarlar, hazırladıkları çalışmalarda şu hususlara dikkat etmelidir:
- İşveren ihtiyaçları iyi anlaşılmalıdır.
- Projenin fonksiyonunda arazi durumu ve diğer çevresel faktörler ön planda tutulmalıdır.
- Bölge iklimi, çevre yerleşimler, sosyal ve ekonomik durum dikkate alınmalıdır.
- Projenin hayata geçirileceği bölgenin ulaşım ve altyapısı öğrenilmelidir.
- Projenin inşa süresine göre tasarımlar oluşturulmalı, malzeme seçimi ve spesifik detay kullanımları için öngörülen süreye uyum yakalanmalıdır.
- Estetik ve işlevsellik yanında, projenin finansmanı da düşünülmeli ve ayrılan bütçe dahilinde tamamlanabilecek mimari proje hazırlanmalıdır.
